Czym jest sen i marzenie senne
Pozycje partnerów podczas snu. Od początku istnienia ludzkości człowiek zastanawia się, czym są sny i marzenia senne. Mimo prowadzonych przez stulecia wnikliwych badań, nikomu nie udało się dowiedzieć o nich wszystkiego. Dawniej nikt nie zdawał sobie sprawy z tego, że sen jest stanem, na który składa się kilka cyklicznie powtarzających się faz. Był on dla ludzi wyłącznie czasem odpoczynku i odprężenia. Dzięki badaniom prowadzonym przez tysiąclecia wiemy dziś o nim znacznie więcej, choć jeszcze nie wszystko.
Fazy snu
Sen jest stanem czynnościowym ośrodkowego układu nerwowego, na który składają się cyklicznie następujące po sobie fazy. Zaraz po zaśnięciu występuje faza NREM (non-rapid eye movement), podczas której nasz sen jest najmocniejszy. Przygasa wtedy duża część procesów życiowych. Spada ciśnienie tętnicze, zwalnia oddech i tętno, a temperatura ciała się obniża o kilka dziesiątych stopnia. Faza NREM trwa ok. 80-100 minut, a po niej następuje faza REM (rapid eye movement), trwająca ok. 15 minut. Cykl ten powtarza się u osoby dorosłej 4-5 krotnie.
Skąd się biorą marzenia senne
W fazie REM występują najczęściej marzenia senne. Są to zjawiska pojawiające się podczas snu i przypominające halucynacje. Nie zawsze występują one wyłącznie jako obrazy. Zdarza się również, że przeważają w nich doznania słuchowe, zapachy lub smaki. Niektóre tematy pojawiają się często kilkakrotnie w kolejnych snach. Najczęściej dotyczą one spadania, latania i nagości. Ludzie od stuleci próbują wyjaśnić, skąd się biorą marzenia senne i symbole.
W XIX w. naukowcy badający sny wykazali, że marzenia senne mogą być źle zinterpretowanym wrażeniem zmysłowym, którego doznaje śpiący. W wieku XX udowodniono, że związane są one z sytuacją życiową śniącego. Psycholog Zygmunt Freud jako pierwszy uznał marzenie senne za poważny temat i opisał je w swojej książce. Zasugerował on, że mogą odzwierciedlać ukryte pragnienia człowieka, które przekazywane są do świadomości osoby śniącej. Istnieje również inna teoria, która mówi, że sen jest sposobem na pozbycie się napięć i uporządkowanie ważnych informacji zebranych podczas czuwania.
Pomimo wielu badań i eksperymentów naukowcom nie udało się jednak do końca wyjaśnić funkcji snu i marzeń sennych.
Autor: Katarzyna Tomczyk